Deze website is opgericht om een overzicht te bieden van de historie en ontwikkeling van de uit 1970 stammende NOS Techniekwagen 163 die behoorde bij Trein 9. Een omroeptrein werden destijds de wagens genoemd die bij elkaar hoorden om op locatie uitzendingen te verzorgen. Regiewagens, Techniek (camera) wagens, materiaalwagens, personeelsbussen, straalzenders etc., het was toen een hele optocht vandaar de naam Trein.
Met een team vrijwilligers proberen we de Trein rijdend te houden en in te richten met spullen van weleer. Regelmatig gaan we er op uit om bij gelegenheden de Trein te laten zien en iedereen een kijkje te gunnen.
Via de navigatie bovenaan de site zijn de pagina’s te vinden waarop onder andere de historie is weergegeven, hieronder treft u een blog met artikelen in chronologische volgorde van de afgelopen jaren. Rechts zijn de blogartikelen gerubriceerd per categorie.
Veel plezier gewenst bij het bezoeken van de site en heeft u vragen of opmerkingen dan kunt u altijd een bericht achterlaten via het contact formulier.
Oktober is voor ons altijd een maand om naar uit te kijken. De Xperience Days (ook wel bekend onder de voormalige naam Open Studio dagen) worden dan gehouden en dat is een uitgelezen kans om het publiek meer over de omroephistorie te vertellen.
Vele honderden, zo niet duizenden mensen en vooral ook veel kinderen hebben we mogen verwelkomen en te woord gestaan waarbij de meest uiteenlopende vragen werden gesteld.
Dit jaar was onze technische ambitie om niet alleen een werkende Philips LDK3 aan het publiek te tonen maar tevens de inmiddels werkend gemaakte analoge HD camera de BTS KCH1000 en dat is gelukt! Toen we ook nog een Philips LDK14, BTS LDK910 en een LDK90 hadden aangesloten was het feest compleet en waren verschillende decennia van de televisiehistorie operationeel.
Voor de kinderen hadden we een leuke oude camera neergezet zodat ze zelf aan de knoppen konden en op een echte oude monitor zichzelf terug konden zien. Dat was een instant succes wat we naar volgend jaar zullen gaan uitbreiden met meer camera’s en schermen. Altijd leuk om die interactie te zien.
Een prachtig mooie zaterdag in september bracht ons naar Alphen aan den Rijn. Te midden van honderden oldtimer personenauto’s bussen, vrachtwagens en een grote hoeveelheid bromfietsen maakten wij deel uit van het mobiele erfgoed.
We stonden tegenover een prachtige stoompomp van begin vorige eeuw wat alleen al goed was voor een dag gezelligheid met de stokers.
Een BTS KCH1000, dat is een heel bijzondere camera. Uitgebracht in een tijd toen er inmiddels al CCD broadcast camera’s waren, was dit een uiterste poging om buizencamera’s nog een laatste leven te geven in het HD tijdperk nota bene.
De ontwikkeling ervan begon begin jaren 80 onder de naam Eureka 95 en vanaf ongeveer 1987/88 kwamen de eerste camera’s in productie. Het principe was een camera op basis van opneembuizen zoals die al een jaar of 40 bestonden, uiteraard eerst in zwart wit en vanaf eind jaren zestig ook in kleur (Introductie van de Philips LDK3 camera op de Firato van 1967).
Het Eureka 95 project zoals het genaamd was, werd door de EU gefinancierd om de standaard te zetten op het gebied van HD opnames en uitzendingen wereldwijd. Destijds waren de VS, Europa en Japan ieder bezig met eigen concepten op HD gebied en het was nog niet bepaald welk systeem de nieuwe wereldstandaard zou gaan worden. Uiteindelijk heeft de BTS HD standaard tot ongeveer 1995 bestaan en toen is het experiment afgesloten.
Er zijn een aantal belangrijke wapenfeiten dat de BTS (een samenwerking tussen Bosch en Philips) HD oplossing uniek maakte. Zo heeft de KCH1000 camera 1250 beeldlijnen dat het HD maakte (4 x een standaard PAL signaal in het vierkant), de gelijktijdige introductie van breedbeeld, de introductie van een recorder (BCH1000) om al dit moois op te kunnen nemen en de ontwikkeling van een (misschien nog wel meer bijzondere) CCD HD camera, de LDK9000.
Met deze KCH camera’s (26 gebouwd) zijn memorabele opnames gemaakt, de Olympische winter- en zomerspelen van respectievelijk Barcelona en Albertville, het bezoek van Gorbatsjov aan Duitsland en vele andere belangrijke evenementen waarbij de inzet van deze nieuwe HD techniek op van toepassing was.
We hebben inmiddels een aantal KCH1000 camera’s in de collectie en werken hard om deze werkend te krijgen en zoeken in alle hoeken en gaten om onderdelen van de cameraketen te pakken te krijgen. Mocht u nog iets weten, er kennis van hebben, er mee hebben gewerkt dan horen dat heel graag.
Het doel van dit alles is om in het jubileumjaar 2025, waarin we 75 jaar televisie in Nederland zullen hebben, we deze KCH camera’s naast de LKD3 en alle overige camera’s in de collectie operationeel hebben om er opnames mee te maken vanuit de omroepwagen 163 van Trein 9
Hieronder een impressie van onze pogingen. Tipje van de sluier, we hebben er nog geen beeld uit gekregen maar willen dat in de komende maanden voor elkaar gaan krijgen. We hebben nog wat elektronische uitdagingen rondom de voedingen op te lossen.
125 voertuigen hadden zich maar liefst ingeschreven voor de “Hilversum on wheels” oldtimerdag. Ook wagen 163 was van de partij en werd vergezeld door een oud-NOB radiowagen. Wie weet hebben deze beiden ooit ergens samen bij een evenement gestaan.
Het weer was geweldig en de opkomst enorm, alle ingrediënten voor een erg leuke dag met volop bekijks.
Op uitnodiging van Dutch Guild waren we aanwezig in de EMG garage op het Media Park voor inmiddels alweer de 54e bijeenkomst. Deze editie ging over Outside Broadcast oftewel Omroep op wielen.
“De Dutch Guild of Multi-Media Engineers is een informele club van enthousiaste technici uit de mediawereld, die via lezingavonden kennis uitwisselt en onderwerpen op de agenda zet.”
Het was een leerzame avond waarbij onder andere een splinternieuwe EMG omroeptrailer werd gepresenteerd. De nieuwe trailer werd vergezeld van de oude NOS wagen 163 van Trein 9 om de contrasten goed weer te kunnen geven.
Tijdens de avond sprak ook René Henkes, onder meer bekend als redacteur van de Facebook pagina Radio- & Televisie voertuigen / Broadcastvehicles. Hij had een boeiend verhaal over de geschiedenis van omroepvoertuigen.
Kortom, een leuke en leerzame avond waarbij techniek van meer dan 50 jaar oud nog even werd gedemonstreerd (we hadden voor de gelegenheid de Philips LDK3 aangezet.)
Onze deelname aan Dutch Media Week 2022 op 9 oktober 2022 was een groot success. Niet alleen hadden we prachtig weer, waardoor de vele bezoekers het rijdende museum hebben kunnen bekijken met alles wat we hadden uitgestald, maar we hadden van de organisatie ook nog eens een geweldige plek gekregen op het plein voor Beeld Geluid.
Hieronder een korte impressie in foto’s en op deze link is een compleet beeldverslag van de dag te vinden met tientallen foto’s. De foto’s zijn bijna allemaal gemaakt door onze huisfotograaf René Meijer, waarvoor onze hartelijke dank.
Een lang gekoesterde wens is uitgekomen, de Trein is voorzien van een werkende Philips LDK3, de camera die kleurentelevisie in Nederland introduceerde.
2 juli jl. was het dan zover. Na ruim 2 jaar konden we weer op pad om de omroepwagen voor het publiek open te stellen.
Vele honderden belangstellenden kwamen voorbij waaronder flink wat ‘oud bekenden’ die in voorgaande jaren al eens eerder een bezoekje hadden gebracht en aangenaam verrast waren door de voortgang van het herstel.
Het weer was prachtig, het publiek gezellig en te midden van nog veel meer fraaie oldtimers is het een geweldige dag geworden.
Zaterdag 2 juli 2022 is het zover. Na 2 jaar van afwezigheid kunnen we er weer op uit en we zullen aanwezig zijn op het oldtimerfestival in Huizen.
Vlak in de buurt van Hilversum, waar de wagen decennia heeft vertoeft, zullen we de auto voor het publiek openstellen zodat een kijkje genomen kan worden.
20 januari 2022 was de eerste rit van het jaar met de Trein en de bestemming was Profile ABO in Nieuw Vennep. In 2018 waren de twee voorbanden en binnenbanden vervangen en nu waren de 6 achterbanden aan de beurt.
Aangezien de buitenbanden nog prima in orde zijn hebben we alleen de binnenbanden vervangen, het werk is er echter niet minder door en het was hard werken met die oude deelbare velgen. Ook is de nodige hoeveelheid roest van de velgen verwijderd waardoor alles er weer keurig gemonteerd kon worden.
Met de wielen eraf kon goed in de wielkasten gekeken worden en dat ziet er allemaal nog prima uit, geen roest of lekkages van betekenis.
Na de montage van de banden is nog een rondje gereden om de wagen weer wat beweging te geven. De de tank is afgevuld met GTL zodat we klaar zijn voor het nieuwe jaar.
De mannen van Profile Abo Nieuw Vennep worden weer hartelijk bedankt en laten we hopen dat we weer snel naar wat evenementen kunnen.
NOS Trein 9 - 163 Techniekwagen 